drengmóður

víðerna land

 
stokkur yfir ána
brú milli borgar
og sveitar
undir ártúninu

og indjánagil
í fjarska
handan við byggðina
hylurinn í hvarfi
af brúnni
bak við njóla og kjarr
og kletta og sóleyjar

stilla
holið sem gleypti steina
sem hurfu með það sama
niður til heljar
eins og í biblíusögunum
þar sem sáðkorn Jesúsar
féll alltaf í grýttan jarðveg
og allir ávöxtuðu sitt pund

við sátum saman á brúnni
dinglandi fótum
yfir ólgandi straumnum
langt fyrir neðan
hvítur var hann stálgrár
og bland af grænu og brúnu
sem ekkert orð nær yfir
á sóleyjartungu

og litlu börnin hoppandi
að baki okkar á stokknum
kannski hrædd eða glöð
þennan vordag
þennan fyrsta vordag
sem þeim var hleypt að ánni
þau kunnu ekki
að vera kálfar

og við vorum smeykir
því að í fyrra
um þetta leyti sagði mamma
drukknaði strákur í straumnum
og hótaði að drekkja sér þar líka
ef ég væri óþægur

við gengum að hinum bakkanum
að hinni kvíslinni
drukkum í okkur kjark
úr mjólkurflöskunni
til að leggja í beljandi strauminn
undir fótum okkar

stokkurinn ristir landið
fyrir ofan og neðan
eins og sár í sálinni

þegar hið ósegjanlega hefur gerst
sem enginn má vita
ekki einu sinni ég sjálfur

hvernig ávaxtast það
þegar það fær jafnvel ekki
að falla í grýtta jörð
innilukt dýpst í hylnum
spegilsléttum hylnum

þar sem mótar fyrir
stórgrýti við barma

borgarmegin sjást bæirnir í mýrinni
við vitum að þar vex kál og gulrætur
því þessu stelum við þegar
við getum og enginn sér til

hinumegin við ána
er víðernið sveitin landið
fyrir utan borgina

á milli er sjórinn öðrumegin
sem pabbar sækja
langa daga

og á hina heldur sveitin áfram
að enda vatns og heims
þar sem radíóbylgum
er varpað yfir byggðina
samband fæst við umheim
handan hvarfs
og til að svara hringingu
skal ganga að talsímatólinu
og tala skýrum rómi

helmingi eldri gekk hann
þaðan yfir holtið og melana
og hraunið allt til Hafnarfjarðar
og hraunið fullt af gjótum
sem djöfullinn bjó í
og beið færis að grípa í
misstigna fætur
pompandi iljar oní göt heimsins
svo að veraldir staðnæmast
og félagarnir gera endalaust grín
að óttanum ósegjanlega
sem þeir skynja svo ósköp vel

egghvasst augnaráð þeirra
rifjar upp nótt hnífsins
þegar barnsaugu ljúkast upp
í glýju myrkurgeisla
í takt við eldskörp ljósspjót

síðar berast boð um
fjölmörg lík í gjótum
um allt þetta hraun
sem Kain hafði lengi farið um

hlæi þeir bara
hann vissi vel
að sá rauði teygði sig
eins og slönguvaður upp
gegnum skil góðs og ills
upp úr jörðunni grýttu
upp í ljósið að grípa tá
eða fót í gatinu

já hlæi þeir
hann vissi
að hún elskaði hann ekki
að það var annar í spilinu
og hann vissi að hann sjálfur
elskaði aðra þótt ungur væri

spjót hennar særðu hann
ærðu hann mærðu hann ekki
færðu honum ekki trú né frið

þoldi ekki tilhugsunina
að verða banamaður hans
þótt gjóturnar dygðu
föðurmorðingjum líka

óvitandi að erlendir ferðamenn
á öldum áður óttuðust
nibburnar og gjóturnar
að hestarnir sykkju þarna niður
eða sjálfir misstu þeir fætur
og hendur og líf
í þessu landi skógleysis

menn sem óttuðust skóga
næstum jafn mikið og krár
það óþekkta það myrka
sem lónir fyrir utan augsýn
þess kortlagða handan heimsins

eins og Kólumbusar hásetar
sem sigldu út fyrir heiminn
og óttuðust mest að falla
fram af brúninni oní myrkrið
blindaðir af trúnni
og jörðinni flötu

hvar var þá móðirin
mærin sem alla bað
að koma til sín sem þyrstir eru

ég meina hvern þyrstir ekki
handan heims
í miðju hrauni
milli byggðar laga

móti ljósbláum himinbreiðum
rís drangur og hokinn maður
við hlið hans og hrúga
minna á sonarfórn til forna

úti í hrauninu hlógu þeir
að órum mínum
sagnaviðjum

einsetti mér enn
og aftur að vinna
illt með góðu eins og
amma kenndi mér

vitandi að það er
óðs manns æði
að vera góður með grimmd

en þessi fögru sáðkorn
festust ekki í svörtu hrauninu
með glóandi mosanum

og stór gjóta eins og gígur
með turni fyrir endanum
og steinkross efst
eins og útskorinn
af smiðnum góða

sem alltaf bauð
andskotans hinn vangann
eins og óður ég meina á maður
að láta berja sig í sviðasultu
leyfa þessum djöflamergum
endalaust að hlæja
gera grín að staminu
að klumbufætinum
að freknunum

hvað fær jafnvel bestu vini manns
og bróður til að gera lítið úr manni

taka nestispokann
og henda á milli sín
þangað til maður gefst upp
í miðju sindrandi hrauni

þarsem vaðurinn úr neðra
slöngvast í hverju fótmáli
ofan í gjótunni myrku
ofan í mosanum logandi
sem allt getur falið

og gleypt sáðkornið
svo það hverfur
eins og gullbaugurinn
sem draugurinn álfurinn
stal um hábjartan dag
í feluleik barnaskarans

og barnavinurinn besti
réttir fram kinn
enginn hestur það sinn
nestið undir krossinn

þetta er bein hvítt bein
langt eins og handleggur
kannski af Njáli handsterka
nei var hann ekki að lenda
á öðrum hnetti

þögn fellur á þríeykið
nesti stríðni háð
veg allrar veraldar

hér kann að vera reimt
í þessum geim undir berum himni
yfir kirkjunni

soga okkur sögur
sveipast sem net
vefur sem gefur
frelsistál
og grefur mál
í stokkum
sem torvelt er að skilja

hefur einhver borið hér bein
hvernig stendur á þessum legg
hvað er á seyði
hvaða tröll hafa hér vélað
eigum við að vera
grafa fara

guð þú ert ekki til
raddir rispa punkta
í festinguna
hverfa í mosató hennar
smjúga inn í maríutásur

horfum laumulega
hver á annan
spyrjandi ágengir
á beinið helvítis beinið
göngum þöglir keikir hægt
svipur þess vakir yfir
fylgir lengi á göngunni

þögnin þykk skerandi
ásar og hálsar í kring
kjarvalskar hraunmyndir
enga byggð að sjá

svart og gráhvítt næst
en grænt og leirbrúnt fjær
upp í bláan himin
með hvítum skýjaförum

kynjamyndir hraunsins
sem ævafornar hellamyndir
kolsvartar og sindurgrænar
bláglóandi og óransrauðar
inni í himinblámanum
minna á myndir
meistarans sem ég sá
áratugum seinna

þarna rís Valur
sjóblautur úr grámosanum
líkastur fyrirboða í draumi
og heldur hann ekki
örugglega á Hrafni við hliðina
tvö göt í myndinni

bærist ekki hár á höfði
hnífurinn má ekki
má ekki standa í kverk

glampandi blaðið
eins og mosinn
sem gleypir allt

á að bjóða hinn vangann
hopa
inn í vegginn
láta jörðina gleypa sig
guð þú ert ekki til
þú ert ekki til
allt þetta plat
leiktjöld biblíumyndir
leikaramyndir
mosinn hraunið beinið
burstin í fjarska

stækkar eins og í bíó
vex upp úr hrauninu
eins og í teiknimynd
tröllvaxin upp í himininn
klukkan í turninum
slær sex
aðfangadagur
jónsmessa

spor í mosann skýrt mörkuð
sem áfangar
í heimssögunni
á borð við Rósu Parks
sem neitaði að standa upp
fyrir hvíta manninum
í strætó
hrædd og óbeygð kona
með stuðningi kóngsins
bæði undir fertugu
og áttu sér draum

kannski liðu einmitt tvö ár
á milli Vals og Hrafns

less matter and more art
sagði konan við Kjarval
og smám saman
verður landið eins
og hann sá það

á stígnum fjarar
hraunið út með þögn
óhætt að tala grínast
með beinið krossinn
nestispokann
kirkjan lokuð og læst

blóðrauðar tungur
undir krossinum
töluðu skýrt til mín
að mestur væri kærleikurinn
undir stjórn hans
og amma steig fram
hjá skólanum
við rætur fjallsins
sem mig langaði alltaf
að stunda í kyrrðinni
eins og íslenskt klaustur
undir aga klerksins

þeir hlógu feimnislega
líkt og þetta væri klámmynd
ég að spásséra um gangana
og lesa upp úr biblíunni
þarna í víðáttugrænum
mosanum undir kirkjunni
úr steininum og kölluðu mig
í háðungarskyni eldprest
og eiturbrasara

en það var ekki ég heldur amma
á krossinum yfir beininu hvíta

ég vildi að hún væri Hermannsdóttir
en ekki Hans

frammi fyrir tákninu
spyr maður
hver skúrkurinn sé

og í Dallas hefur bíllinn
ekið sitt eilífðarskeið
og skotið heimsfrægt
forsetinn allur
mamma
liggur ekki í blóði
heldur leggur á borð
fyrir alla og móttekur pabba
með sjóðheitri grautarausu
yfir græna hattinn
hvar er þá fórnarkenndin
með skúrkinn sjálfan
í dyrum

tunglið kallar Houston
mannkynið hefur stigið
sitt stóra skref
ég lítið

hnífurinn
kverkin
það ósegjanlega
má ekki gerast

og vorið er skammt
komið í Prag
stúdentinn að nema þar sögu
með Gúlagið og góða dátann
Svejk í laumi

allt bundið í tákn
sem byssukjaftar riðla
og snara í kerfi
lyga og sannleika

héldum við saman
mamma pabbi

að lesa til baka
söguþráður slitinn
ívaf raknar ekki
sagan kastar neti sínu
hnykkir á lögmálum
ljósaskipta augnafjöld
flugnasveimur sýgur ekki blóð