mátti borgin ekki vera rúðustrikað blað
mátti borgin ekki vera rúðustrikað blað 2003
Mynd á kápu er unnin af Garibalda.
Útgefandi Ásgarður.
108 bls.
Ljóðin skiptast í 7 kafla en eru númeruð, frá 1 til 48.
Ljóð bókarinnar byggja á reynslu skáldsins, einkum úr bernsku, og reynslu listakonunnar Rósku sem hét fullu nafni Ragnhildur Óskarsdóttir. Inn í þessa reynsluheima blandast atriði úr stjórnmálasögu síðari hluta 20. aldar, innlend en einkum erlend.
Róska fæddist 1940 en í fölsuðu vegabréfi sínu gaf hún upp fæðingarárið 1946. Árið 1954 lenti hún í slysi og varð flogaveik í kjölfarið og ferðaðist um Evrópu með föður sínum í leit að lækningu næstu árin.
Róska eignaðist son árið 1963 en þegar hún yfirgaf Reykjavík til að búa með manni sínum Manrico nokkrum árum síðar í Róm á Ítalíu skildi hún son sinn eftir í Reykjavík.
Róska var fyrst og fremst myndlistarkona en gerði einnig kvikmyndina Sóley (1978-1981) sem byggir á íslenskum þjóðsögum. Hún var róttæk í stjórnmálum og barðist með femínistum, vinstra fólki, stjórnleysingjum og jafnvel hryðjuverkasamtökum.
Róska tók virkan þátt í stjórnmálalífi í Reykjavík með gjörningum, sýningum, viðtölum, greinum, mótmælum og fleiri aðgerðum. Vann hún stundum náið með vinkonu sinni Birnu Þórðardóttur sem einnig var virkur aðgerðasinni. Í ljóði 43 er vísað í gjörning þeirra í Háskólabíói þar sem þær gerðu grín að Halldóri Laxness, sjálfu óskabarni þjóðarinnar og Nóbelsskáldi, en þær bentu m.a. á aðdáun hans á Stalín og hryllingsverkum hans í Sovétríkjunum. Um aldamótin var Halldór kosinn maður 20. aldarinnar á Íslandi.
Róska neytti eiturlyfja sem drógu hana til dauða árið 1996. Þá hafði hún misboðið líkama sínum svo að hann var orðinn algert hrak.
Garibaldi byggir margt í bók sinni á ævisögu Rósku og yfirgripsmikilli og vandaðri sýningu á verkum hennar í Nýlistasafninu árið 2000. Sýningin var haldin í samstarfi við Reykjavík–menningarborg. Hjálmar Sveinsson var sýningarstjóri.
Fyrrnefndur sonur Rósku, Höskuldur Harri Gylfason, hannaði bókina um hana og braut um:
Hjálmar Sveinsson (ritstj.) Róska. Hönnun og umbrot Harri. Ljósmyndir Guðmundur Ingólfsson … [et al.]. Þýðing á ensku Verba þýðingar. Reykjavík: Nýlistasafnið, Mál og menning, 2000.
Tilefni útgáfunnar er sýning í Nýlistasafninu í október 2000 sem lýsir lífi og list Rósku. Bókin er hönnuð af Höskuldi Harra Gylfasyni, ríkulega myndskreytt og víða komið við. Merkar greinar eru í henni eftir Guðberg Bergsson, Ólaf Gíslason, Birnu Þórðardóttur og Halldór Björn Runólfsson. Þá eru hér umræður um pólitíska list og möguleika hennar og viðtöl við Hrein Friðfinnsson og Einar Má Guðmundsson. Sannkölluð lífslistarbók. (Bókatíðindi)
Úr ritdómi um mátti borgin ekki vera rúðustrikað blað:
Morgunblaðið 11. janúar 2004, bls. 34
Úr óreiðunni renna þúsund fljót
Skafti Þ. Halldórsson.
„Segja má að ljóðabókin sé einhvers konar ljóðsaga þar sem þrjár kynslóðir koma við sögu og tengir skáldið ýmislegt í ævi Rósku við nútímann, t.a.m. hryðjuverk seinni ára og ekki síður persónuleg mál sín.“
„Sannast sagna þykir mér höfundur fulldjarfur og langt í frá alltaf smekklegur í þessari aðferðafræði sinni við yrkingar, ekki síst í lýsingum á núverandi ástandi Rósku í gröfinni.“
„[…] flæðandi myndsköpunin og vald skáldsins yfir tungumálinu og skáldskapnum [finnst mér] gera það að verkum að við höfum í höndunum bitastæðan skáldskap og á stundum býsna hugmyndaríkan og áhrifaríkan.“
Mynd undir textanum hér að ofan er tekin úr fyrrgreindri bók, Rósku, en þar er öllum gefin heimild til að nota myndir að vild.
mátti borgin ekki vera rúðustrikað blað
Bókin er tileinkuð minningu móður minnar sem var fædd og uppalin í Verkamannaskýlinu í Reykjavík
I litla gula hænan
1
myrkrið kemur langt
og mjótt rekur það út
úr sér tungur tvær og tala
þess bunast líkast ælu
ælen sí sigh segir það ég
ég kem hvort sem hafið
lemur reikult þangið áfram
framandi daglúðrar dengjast
um skáhallan drengja
kollinn og þrútinn kyrtill
í brjóstinu kannski mjólkur
hvítur viðkvæmur einsog sag
leysi konunnar viktoríu mjúku
alhvass krossinn ristir þar fyrir
oddmjór blóðdropi skríður í líki
brunnklukku undan steini
umbreytist í termíta
göngu niður síðuna krossinn
stendur hátt hnarreistur maður
sem er kona
í böndum
við þvertréð
vingsast fyrir vindi tímans
gangar hans opnast
fyrir þrýsting krossins
líktog rofin ígerð
frá liðinni öld
oddurinn sterki líður
fram sem elfan mikla
blóðtakan syndlaus
fremur heilsu
merki dauðinn lífsins tákn að
afhjúpast á þessari filmu nú
2
Róska með sígarettuna
hlær feimin og freimuð
fertug óspjölluð ungmey
skjótandi á borgarana
ef þú þarft að selja þig
mundu þá að selja þig
dýrt Róska mín viva
la libertad blóð
úr páskalambinu drifið
á umbúðapappírsbrúna
slædsfilmu dúndrað
á veggi í skóla framtíðarinnar
uppreisnarkennarinn með vaxskegg
í teinstífum jakkafötum
ef þú kaupir kauptu þá
sterkt nafn einsog sagði
í caterpillarveitunni
spurðu ekki um heimsku
eða gáfur vera þín
tal úr frelsiskjaftinum
herinn í frí
3
Róska stjórnleysingjarnir
sem voru skotnir um leið
og móró lifa núna
á listaverkinu sem annar hefur
gjört úr gjörningi þínum
hengt þá upp á vegg með
kristi á hausaskeljastað
jafnvel þú
þurftir að fiska nöfn þeirra
upp úr ellibelgjum fjölmiðlunga
til að skrásetja í dagbókina þína
Róska hver borgaði silfurdali
opinberunarinnar
þegar þeir hrundu af stalli
líktog tjúgusvili hjá súrrealistum
einsog þú sagðir núandi
brjóst þitt á stólnum
með fallþyngd dilka
og barst fram hrygg
að nógu lélegur
fengi maður
lifað af list
í reykjavík
ónefnd ljóð
eftir auschwitz
4
nafn þitt Róska ætíð stafað árum
stjórnleysingi uppreisnar
seggur kommi afæta
Róska Róska Róska mig
langar samt að smíða til þín
brú sem væri ekki lengri en
bakið á mér eða bara handarbakið
utan um lófann sem mætti hætta
að leika lóló fimm og taka af
ástúð og hörku um móló
toff kockteilinn og sprengja í tætlur
borgarabrynjuna núna þegar ég er
á bullandi borgaratúr kominn
að kaupa mér eigið húsnæði
með milljón prósent þvílíku láni
Róska Róska hvernig gastu verið svona
töff og hvernig gastu verið svona
mjúk og hvernig gastu verið svona
klár Róska eða varstu bara svona
frjáls og hvernig myndirðu gera þig svona
í dag þegar allir þurfa að selja sig svona
og fyrirverða sig meira við að svona
prumpa í votta viðurvist
ég tala nú ekki um
á meðan þeir gera það
5
Róska þú varst alltof æst og ör
þú veist það er eitur í beinum okkar
við skildum þig ekki óþolinmæði
eftir byltingunni sem draga átti
fram umframgildi listarinnar
sem átti líka að vera fyrir fólkið
alveg eins og hveitibrauðið
en Róska litla gula
hænan er horfin
af spjöldum sögunnar
og þú komst aldrei
yfir brúna sem við hlóðum þér
úr hlutagildum veruleikastöngum
sem lengi voru grafnar
í iðrum borgaravitundar okkar
fluttar upp um víðar æðar
grunngerðarinnar
þjakaðar nú af þrengslum
er valdið hafa
blætisgildi verðbréfa
og væntinga
6
Róska brjóstin þín fallegu
eru nú slík dáyndismaðkaveita
þú orðin söluhæf og gætir lifað
af list þinni ef þú værir ekki
svona dauð ég veit þú hlærð og færð
mikið hóstakast sem gæti alveg
farið með þig þrjátíu peninga
var boðið í sölumyndina þína
geirvörtur nafli skapahár
slagorðin Róska sem þú dúndraðir
á vegg eru fyrir gýg einsog ljósið
sem þú skaust þar á gráan stein
og steinn einn kynni að segja
að eigi skyldi sköpum renna
7
og Róska litla barnið
sem blasti við á skjánum
alblóðugt hægra megin
maður sá glitrandi elfu
lífsins sem var fjöruð út
í námunda níkarakvavatns
þegar þú varst að gera þína
ógleymanlegu kvikmynd
sem ég man ekki núna hvað heitir
minnir á fjallasveitina þarna
nálægt nietzschestrasse
þar sem bændurnir hvítu
riðu frjálsir um héröð
ekki til kinda heldur indíána
tímavilltir án efa og
sögulausir á þessari eyju
í hafsjó þróunarinnar
handan landvættanna
þar sem fuglar afhjúpa
sköpunarmátt sköpunarsögunnar
er blómálfurinn enski kom
á sínum smávaxna veiðihundi
og sýndi óþróuðum frumbyggjum
hvernig kveikt er á eldspýtu
og skaut þeim svo skelk í bringu
með riffli en þó flaut þar
engin rauð elfa aðeins hafið
sem þið sandina bæði hafið
siglt um og hann dó í píslum
öðrum en þínum og gaf sigur
vegurum nafn sem unnu
á þjóð sinni sama böl og áður
á hötuðum mótstöðumönnum
þegar firringin var syndafall
snjórinn á skjánum
roða drifinn
8
og Róska það var í kfum
sem alræði öreiganna var og hét
sæluríkið á himnum
og það var á tímum juliu Róska
sem þrá mín samkvæmt sigmundi
gamla beindist að mömmu
ég fann mitt himnaríki
í kvennabaráttu
ekki fyrir völdum á heimilinu
heldur úti í samfélaginu á götunum
og fannst ég finna stálma í eigin brjósti
þegar börnin mín bæði
voru á því sama og ég þarna úti
kynlegur andskoti hugsa ég
þegar formalínið umvefur brottnuminn
kyrtilinn einsog lim á arinhillu
indíánaskyttanna forðum
heila húsmóðurinnar er konan skrifaði
krabbalegið lungað
og jarðskjálftakippur fór um aðra
rétt áður en þráðurinn slitnaði
fyrir þér og fjalirnar umluktu þig
innan í þessari jörð sem snýst
innan í sæluríkinu sem ég býst
við að rúmi okkur öll á endanum
meðan maðkarnir maula á okkur
eftir kvörðum sem gilda á tölvum
en varst þú ekki fyrst
til að skapa með þeim
listrænan litaheim
og hreina tvívíða ásýnd
með blóðlitu barni femínista hnefa
byltingarinnar sönnu í austri
9
og Róska í speglinum í morgun
sá ég mynd þína gnöguð brjóst
morkið holdeytt andlit
ég var ekki viss en milli okkar stóð
skýrum vararauðum stöfum
democracia og undir fn en
mig minnti að hann hefði
barið það með sínum æðri
manni í bókinni sem mælti
hann með áður en fínalinn
stóri leiddi hann undir lok
geðveikinnar sem var kannski
eins gott áður en sú hin stóra
með dolla og dollý frænku
skall á okkur kæra systir
og þú gætir verið mamma
með mjúka barminn sem er
mér allt og einhvern veginn
ekkert eins og honum
sem missti föður sinn svo
ungur í þessu kristilega húsi
sem hann mölbraut og víxlaði
auðmýkt fyrir vilja og vald
á svifflugi sínu með erninum
og nautnalegum vængbrögðum
milli stólpanna þar var hann
í sínu þverúðuga essi og sá
mynd mannsins í speglabrotum
og örvamæli hvatskeytanna
leiftra um líkamann
nú ber bein ein
heimsfrægt skegg vefjarþræðir
vaxnir úr samhengi
10
við hvasst horn á fleygturninum
þrýstir hvítur leysiblossi sér gegnum
ljósleiðara eftir ósæð borgarinnar beint
í gegnum sjón mína inn stystu leið
bylur á sjónhimnum er bregðast
við sem hvolfþök brottnuminna brjósta
og kraftbirting borgarsóla
skýst með hafgúandi hljómfalli mynda
um æðakerfi mitt og tauga hriktir
í grunngerð borgarkroppsins
sem seytlar um mig sem morgunsár
og Róska um mig fer unaðshrollur
í þrá svo ákafri þrá að búa við svona
heilsteyptan heim með naglföst tákn
og útskrifaðan líkama úr borg
sem byltingarþörf þín braut á bak aftur
Róska afhverju
var ekki nóg að guð væri dauður
á hiti leiksins líka
að ganga af mér dauðum
afhverju var nauðsynlegt
að tómið byggi í minni
óreiðu holdlegra hvata og vilja
afhverju mátti borgin ekki vera
rúðustrikað blað til að reikna
tvisvar tvo og fá út fjóra sem hanga
en nei ekki hanga
hví vitjarðu mín alltaf dauði
varstu einn af guðunum Róska þú ég
vildi ég gæti sagt að líkami
minn væri klónn af mér og gæti
stokkið út og skotið hann og gæti
lifað í miðaldalegri sátt með mörgum guðum
og það kæmust sjötíu og tveir englar á oddinn
þegar blossinn springur út Róska út sem feigð í auga
og minnist að fegurðin býr í auga sjáandans
og klónninn lifnar við hægri upphandlegg vantar
en Róska það er búið að vorkenna
og klisjukenna þetta sæberspeisaða myndmál
democracia libertad og rauðir kmerar
koma flengríðandi
á þúsundfættum skriðdrekum með eldvörpur
inn úr hornréttum blossa
undir tékknesku vori
sem björninn í austri brum
klippti og appólónískir ferðalangar
lögðu skítugan gifsknött á festingu
undir lögreglu heimsins
en jan palach hellir
í hægðum sínum bensíni yfir sjálfan sig
á torginu í prag sem tæpast
gæti verið við lækinn gamla
og man loks nú orðið
skáldsins um blauta púðrið
er hann tendrar friðarlogann
því fegurðin vekur ævarandi gleði
í minni líka karl úr breska vísindafélaginu
sem áður vakti töfrum gædda undrun og aðdáun
með álíka spýtu og nú logar glatt
í góðu hjarta en lögun borðs í parís
tefur friðinn Róska voru það ekki
kallinn á kassanum og samkundan úr herkastalanum
sem vörpuðu bjarma á torgið okkar
frekar en arabinn annarlegi
sem við limlestum
fyrir sakir trúarserks síns
II fjandafæla
11
Róska
á meðan hann sat í stiganum
yfir leifturstríðinu
börðust þeir af hörku
gegn kúgurum í kongó
mannætusaga kviknar við atlot eitt
strákshugur óvitandi um eilífa endurkomu
tjaldið fangar sem heimspressa
barnsrödd brýtur skær á tvískeri
hann flýgur sem dúfa af kinnung
mergjað stökk og fergjað sinni
á tíunda bekk Róska
á svínaflóa önnur stál
og í paradís landsölumanna
bjóða skólar börnum Róska
að skella sér flötum
bera bók yfir höfuð sér
gegn nakasakivá líka frá arizóna
engin orðaskil greinast
sjáum ekki boðin brenna sig
eftir símum í börk ljósvíkingsins
svartir skuggar atómfuglsins
undir heilahveli svífur hann
yfir marglit þök í trú
mannlegri borg
Róska er sól
stendur í hæsta punkti
safnast strákar og stelpur
að horfa á góða gæja
slagta ljótum og illum
á tjaldi er fellur
um óttu
12
Róska
þú sást ekki
þessa fútúrísku stemningu
þetta kapítalíska harakiri
þegar þoturnar flugu inn í tvíturna
líkast etnískri fjallkonunauðgun
gynecomastia
margtekin frá mörgum hliðum
á skjánum er þeir hrundu
inn í eigið svarthol
sem afstæðið sjálft
félli um sig sjálft
fjölmennt við borð
köflóttur brúsi bollar og spil
ekki ljúfvínskýstíll eða gerníkumynd
á appólónísku stökki hans
eftir álfasögunni upp í myrkrið
móðirin leið úr sjónhorni
hann á speisaðri ferð
frá faldi í kví kví
að vöggu bróðurins efra
bláþráðargrátur alla að æra
atburðir hugsun hraðari
sem fallvatn niður í síma
að finna þráð til framtíðar
verndargrip gegn sóllátum
og öðrum blóðsúthellingum
sem þarf ekki að setja í samband
á ólýstum dúknum
þótt fátt sé betra en deyja vel
ekki gleyma því því
af rúðustrikuðu blaði Róska
blína boldangstölur á hann
biðjast vægðar undan eldmóðu
auga hans sem einrátt mótar
fjallrænar bylgjur að bera orðspor
hans eitt af öðru um bíódrögur
finst hann skapa þau brjóstasmáu
sjáöldur Róska í bálgulu
rykkilín og roðasteinar
og dauðinn sér um sína
ekki gleyma því því
13
Róska
akademískar óeirðir
fylltu hann bernskum eldmóði
þegar löggan fangaði
og myrti óminnug dagsins
er nafna þín róska parks svarta
neitaði að gefa sæti sitt hvítum
í strætó í montgomery alabama
og tilraun hans andvana
eldsins rán ljósleiftrið
á svarthvítri silfurþiljunni
gult einsog gamalt ástarorð
fullt af sýnd hluta og lágu hvísli
ekki hnífur á milli
handan tjaldsins þá lágværu nótt
í innri eyrum hans enginn annar
viltu leiða vininn þinn svo villist ekki
af réttri braut því ef þú sleppir
er ógæfan í hverri laut
óendanlega nákvæm bein
lína endalausra súpudósa
Róska það voru ringlandi gildi
undir iðandi hvítu hörundi hans
innanhúðar spenntur líkami
án miðs eina niðstund drengmóður
hamin vitund Róska rofin
orðlengir sýnir á blóðgulu tjaldi
aðþrengt andrými stöðugt
Róska í æðum dunur stunur
innrammað kyrralíf inndælt
uppúr móðurlífi friðarhafsins
ekki hnífur á milli
rissar upp freskar myndir á hvelveggi
með rafhvítri glóðarperu
sker á bláþráð í fálmandi þrá
í kviknandi kroppi
glitrandi myrkurperlur í hverri laut
Róska Róska Róska parks
himna lykur skapanánd
14
Róska hann var
ókunnugur galdrafári til forna
þó vottaði fyrir píslarsögu í hótun
um að sauma barnsvarir saman
kannski svolítið galdrarykti
og móðuharðindi önnur í dag
synd hans fuglar í hennar sinni
ekkert varnarrit Róska
eða yfirburðir kynstofnsins
þegar nálin í undvörpum rauðfext
sem dálkur sprettir upp hans skinni
dropinn úr blóðinu þykka
og varanna hlýuggðarfljót
sogar með marrandi hissi
vitund vex hold rénar
hörund storknar í húmi
um filmunnar hamramma
skuggsjá væntingar
gulls ígildi
Róska veggir án sprungu
ekki smuga að smjúga þar inn
í misfelluleysi brá ödipus brandi
í eigið kyn og skildi við sjón sína
og stundin rann upp í logana
hefndin er sæt sé óvinur nær
því gat hún ekki gengið frá honum
sem þú Róska rafgrænn jakobsstiginn
einn til svefnsins í speglinum
ein mannsmynd í dyrum
sem stakar standa opnar
út í blámóðu blágresi skrýdda
þurrkuðu inni í plexígleri
sprunga berst óðfluga um
skínandi flötinn
bláblítt móðurauga í hverju broti
sem standi dyr opnar
15
fjandafælan vandasöm hér Róska
á þokubökkum þessa kaldadals
er hann sprettur úr straumi tímans
týndur í hemuðu mistri og brúðurin heila
ráðvillt í hauströkkri horfir á dag hans
vaxa sem net að veiða í orð
sem í sjónhverfðum jökli magnast
í lamandi myrkurkylfu
vinarins alvísa dauða
megnar ekki stríð
manninn að stækka
leyf mér að horfa í augu honum
Róska á borði kanónískt sjónarspil
þú sást hana jafn vel og ég
stynjandi upp stiga án handriðs
sem um svartar hraunnibbur
á leið frá heiðinni myrku vindþotur
fyrrum óframkölluð mynd hennar
hrapandi í annan tíma
þagnarveggur hans skriðnar
án mannfalls óminnishegri Róska á flugi
með bryndreka á friðartorgi úr útlagans huga
hestar og fuglar úr járni
hönd á lofti í hálfa stöng
nótt dregur skil milli daga
III ný og niðdimm
16
Róska
í munni mér
þurr tunga þung
þegar veggirnir gráu hrundu
sló ég í rústinni nakinn ber
skjaldaður veröldin ný og niðdimm
mynd minni heilagri ábyrgð
hélt ég við brjóst mitt í móðunni
rykið í kring sest á ramma
bláar gufur mig berja af þrótti
hugdiskur þjappar myndir sem mást
hoppa í dansi svo kerfið allt frýs
mætti bregður Róska
ættin má standa
á munvegum
17
það tekur langan tíma Róska að deyja
og líktog sveigir af vitundarleið
ljósglit við götu
í haustríkum regnúða
þegar þú varst að mótmæla Róska
og storka hamsaborgurum
var ég enn að upplifa nýjan heim
finna fólk hans sýndarhulstrið
sem það passaði og varð til
fyrir augum mér fortíðarhreint
blað án sögu Róska
speglun sem stinnur berkaldur líkami
stríðnisfellunnar
höfuð hátt á hálsi fellur
þétt en þungt að
um loftkenndan huga
líða fá orð
langan tíma tekur að segja fá orð
rasandi hulstur Róska
hverful skuggsjá í miðju hveli
um vistarverur
hugans sindra
úðaspeglar
nútíðin átti eftir að falla í stafi
spretta fram úr engu
blóð mitt og hold sköpunarverk
án fyrirmyndar
og tíðin sem þú attir kappi við
þessa stund á heiðinni myrku
hvött egghvössum sporum
sólbrýndra stafa
18
yfir mér eldskörp hnífseggin Róska
sveipuð dúnmjúku húmi og spjótalögum
á skelþunnum himnum sjónar
orðin glerbrotin krossar í síðu
rista á líknarbelg mennskunnar
og man ekki hvar fjallapúman líður
eins og hafgúa um skógarhlíðar
og könglar falla án hljóðs fjarri
eyrum mannanna er hlýða
á úrsvalar sögur af einhyrningum
og fágætum ferðalöngum þegar london
og england eru nöfn á nágrannabæjum
handan heimsins Róska Róska brúarstöplar
og vængirnir krossbundnir
gómsætir fingur gæla
við íðilgula maísstöngla
veit ekki afhverju
um hug minn hvarfla sýnir
og setningar úr fornri sögu
af harðráðri nauðgun
orðabrot
um bleyðiskap og getuleysi
skauta á hemuðu yfirborði lík
ama míns og riffilskot ferðalangsins
væri kærkomið hvílubragð
19
og Róska með steininum
fannst mér vera vitlaust gefið
þegar veggirnir hrundu yfir mig
strætisvagnar að springa
endurtekið án enda
og sprengjubrotin rufu varnir mínar
rístandi fyrir sögum í húð mína
sem minnti hreint ekki á pergament
þótt gul og aldeilis misfelld sé
brostnar varnir ruðu hold mitt
brostnum vonum
ekki var ég
ekki var ég margfallin skáldkonan
var ég ekki
var ég ekki faðir í hljóðamyndum tómleikans
og galt ég ekki galla minna
verði helgiréttarins að afsprengjunum
sem fyrir löngu
voru mér allt í veggleysunni
hvers mátti sín rómantískt hugarflug
gegn hráköldum steinreyndum
þar sem bakkus einn umturnar
helgileik móður
og fögnuður föður við barnsins brosi
verður fleinn sem má snúa
í þröngu slíðri
frá rifi að hjarta
20
og Róska þegar börnin
fylgdu móður sinni langt
inn í kjöl fjarskans
veggirnir í vistarverum þeirra tómir
hrópandi hvellar háðsglósur
stundum drynjandi
sem af háum heklubörmum
bjó mér ekki í brjósti
móðurást
er úr skotum gaus nálykt
af bræðrum mínum tveim
sem fórust ekki
sem fórust ekki á kili eða sprengisandi
nú riðu þeir í sprengimóð fram til orrustu
við mína traustbyggðu táknaveröld
þeystu á sorgarskeiði yfir allar brýr
hrundu öskrandi öllum vörnum
brustu kastalaveggir
engin frumleg eða vondjörf
sameining í aðsigi
Róska er mig greip klósigi
hruninna himna þeytti mér
sem soppi í fárviðri um loftið
hróp mitt gleyptu þrumur
gjörningahríðin líkust fjórða lífi
frá mínu eigin hvar var ég
í henni miðri heilahristingur
er náttúran upphefur örófa
leik með ósontilbrigði
nú riðu þeir
nú riðu þeir í sprengimóð
21
og Róska
þegar hann ætlar að ganga út
og skilja við allt taka veggir á skrið
móta hendur um hnífa svo blóð ýrir loft
úr krönum daunillir dynkir
en stjarfa setur að föðurleysi
og bak hans rýður þúsund og ein nál
sögum á annarlegri tungu orðin
eins og sprek í hússins ufsum
vaxin honum yfir höfuð
þrjú ex á skeljastaðnum
skorin út úr veggnum
þegar stund sannleikans lýkst upp
en honum opnast ekki sýn
á þessa opinberun
og rauðan dauninn yfirtekur þú Róska
bograndi við borð að hanna plakat
með nakinni konu ásýndar sem venus
blandin gyðju frelsis og hann hrekkur
upp við kyndil hennar í brjósti sér
og ramakvein úr myrku horni
þarsem börn hans sofa
við athugun brosa þau hljóðið mergsogið í eyra vera þess staðfest í minni
er þau klífa fjallið og finna þar hellana löngu með vanabindandi myrkri sem
uggleysið eitt afhjúpar og hann horfir á vin sinn á öðrum stað og tíma
munda haglabyssuna gegn kvöldmatnum fljúgandi snarsnúast að honum og
höglin gata hann eldgulan sem sigti hjá líða þróttmikil börn á skautum
einurð í lærdómsríkum hreyfingum hverfandi líkum í mannhafinu undir
blikki sem endurtekur upplýsingaröld diskósins og úr krönum daunrauðir
dynkir
22
Róska það var löngu síðar
að um salinn sópaðist rökkur
er sorg hans sótti að úr öllum
áttum og ásýnd hluta án misfellu
brast einsog höggstokkinn spegill
og brotin stóðu öll í honum
en sælan óx því nær
sem þau gengu og rjúpuhjartað
var alveg að ganga í gogg bróðurins
og svartnættið að flæða um æðar
er einhver karlfálki hjúpaði
hvelið og braut á bak okið
með viljann að vopni tók
klukkan að tifa á ný það er svo margt
ef að er gáð sem langar hann að reyna
þótt allt sé blekking tál og draumur
og fallnir turnar okkar sjúku borgar
kasti sólunum einni af annarri í síkið
utan um kastala hans sjálfs
en sumir Róska
sumir falla fyrir hendi sín sjálfs
örvæntir af annarlegum tungum
hvatskeytanna grængolandi
23
það var Róska
eftir að veröldin fæddist
að nýju með hetjum frá vorinu
sextíu og átta og um líkt leyti
og þú gekkst undir græna torfu
til móts við maðkana
að hann hóf sinn langa regndans
í von um að faðir félli
af himnum að vísa veg
um völundarhús sjónlínanna
þráðurinn var slitinn hvasst
hornið skyggði þessa borg
okkar sjálfstæðisdrauma
og hvorki mikjáll né jakob
fengu greitt
úr steingrárri þoku mynda
og faðirinn nálgaðist ekki
byggingar slúttu yfir
sem í afstæðri hugsýn hins
eina steins heimur genginn
snöggt úr burðarliði til liðs
við dauðagönguna Róska
spírur munu springa
og hver sagði aftur að fæðing
ætti sér stað klofvega yfir
opinni gröf hví hefurðu yfirgefið
mig faðir í minni miklu þrá
eftir nálægð sem feigðin ein ristir
í hold hans letrar þar ævi
án höfundarréttar eldblossi
úr miðjum sagna vegg
IV tabula rasa
24
Róska
það voru engar rauðar herdeildir
þegar stétt slóst við stétt
á leikvelli hennar hjá gúttó
kvikar myndir úr bíósal dagsins
slógu hana ótta
á sýningu sérvitringanna
í mögnuðu skýlinu
þar sem oddur stígur fram
í víkingaklæðum krýpur
að knýta skóþveng sinn
með skrækdigru ópi
úr tímans djúpi
litla hjartað kippist til Róska
og í auga blossar dropi
springur út
er sá sterki stekkur
öskrið ærandi tryllt
og dúllarinn undir
mikið skáld er símon
blossandi fingur
og móðurepíkin lyftist á kreik
höndin lausa við kinn
sú frelsaða með vönd
verund Róska
og nístund
25
ekki eldur í arni Róska
ekki vera í slopp við borð
er hún rumskar
við fingurdrep á hurð
er það hönd mín sem ber
um hug hennar fer
og hún horfir í húmi
á hönd sína agndofa dofna
fuglinn á glugga
ekki meyr segir hún
aldregi meir
í dyrum dulúðug vera
höndin allsendis laus
sem kattarglott uppi yfir án auglitis
vofur kankvísar veifa
um hug hennar fer
heitt kann að verða
sjá borgarham vaxa
yfir ása og ramma
hönd án viðveru Róska
upp stígur ókennd angan
og óvænt samkunda
hér á bryggjusporði
barnafossar
26
listasafnið Róska að rísa úr drögum
lengra en dagsferð til holtsins
þarsem myndskáld mun kúldrast í risi
útilegumaður í burðarliði
svart tjald mín kæra og hvítar blúndur
hér á borgarmörkum
sjór og land í skuggadansi
slæða við dyr
næturþörf aftekur annað
stóra systir milli borða
sveipuð blámyrkri skikkju
táta litla pótintáta
horfa meðtaka eigi obláta
Róska
lítið skref fyrir mannkyn
en magnað fyrir litla hnátu
hendur í kross svo virðuleg
einsog sofandi einsog vaknandi
svona hvít Róska
ekki beint einsog í bastillunni
og engir til að móta ásjónu
í ódauðlega mynd
engin gnöguð möðkuð brjóst
bara læsandi grunur
um gleypandi svarthol
þarsem áður bjó önd
sem tinnusvart brekán hárið
lagt yfir brjóstið bifast það
um nóttina hefst hún upp
í tjaldinu leiksviðsins tignarleg
af kristalfonti litfagrir fuglar
hnita hringa sem magnast
fallöxi tímans opnar landsins mynd
fögnuður andans blúndur
í hennar sinni
27
hnigu orð að salti
dagsins rætur fálma um jörð
þurrkur megn og klakabönd
út úr rammakynngi Róska
stígur hnátan fram
á sinn brynjustapa
einræða dóttur sem móður
– skyldu undur þau og teikn
merkja nýja tíð
eftir að sá elsti var tekinn
og vandalausum færður
með mínum nauma vilja
skil að hann verður
undir minni þind
er nýtt að bærast
alveg að ærast
blóðið líkast
barnafossum
útúr lífi mínu miðju
höndin kippist að
sem eldi borin köldum
höfðaborgin dauðaleg um stund
hann með stafinn keikur
pikkandi í gólf
í miðri eigin líkvöku
leiðandi höndin mín
og allir þessir munnar heimta mat
einhvern veginn fyrirmunað
að tengja þessa tíð við mig
fóstri þessu má sá
í hvítu
koma fyrir
verð að bera
við að vera
sjúk á sinni
aðeins eitt
sem vil ég
ástin blind
sker
býðst eitthvað annað í veröld
sem klofnar
og bregður til beggja bana
og börnin
sem spútnikar um allt
um mig
en þyngdarmiðja mín
með þá lausu
komin í annan heim
með henni
sem vakti lík í tjaldi
forðum
kom að sækja þig
kvað draumveran
á fægðum spegli þetta kvöld
sá yngsti helblár
grét í hörðu myrkri
ég dokaði við í kví kví
og ekki kveið ég því því
rofnandi þráður
að hvítum fossi
pikkaði þessa nótt í gólf
sem ahab færi um þil
holskefluhrynjandi
hriktandi brot
vogun
vé
28
fýkur um ranninn í mistruðu kófi. litverptum klæðanna ham
hagsældar móðirin kastar. jöklanna hlýjustu bungur Róska
með hrímhvítri kvikunnar hvilft ljúkast upp náttsæjum augum.
í hálsmál hans kippir hún andstutt. um huga hans
bútast í köggla gaddfreðin beitningarsíldin.
byljandi sviptingar kófsins bera með sér allt annan tíma
er fetaði hún stíginn með dálk við hnakka hans reiddan
hverfist sem fyrr úr ramma
afturkvæmt hingað að ná í rakhníf
rista sundur hársbreidd er skildi þau að
og voðaskot úr minni liðið
við hörund frýs hnífsegg án sprettu
greiddi ég þér lokka
sér mig ei smásjáin
galtarins mikla lygna
í skauti smjörhvítra hlíða
skuggar þar efra líða
um bergsins dritlýstu syllur
m t
u v
n e
n i
v r
a
t u
n m
s
t v
a a
u r
m i
a r
r
og síldin hún kemur
í frosthörkum skúrsins
með hitasvækju kamínunnar
hann á netvængjum
í marklausu svifi yfir eynni
sonurinn
brosandi freska í huga
sem fögnuð vekur
er hrekst ávalt inn
sem í slíður
fiskarnir bíta ekki
afhverju skyldu þeir
afhverju syngur í búrinu fugl
högg
mynduð síldin
skoppar um sviðið
í afskurði tímans
hvað er nú
betra en dauðinn
góði
fortíðin hengslast um hugann
sporandi út grunn að framtíð
sveipandi mótin
beiskum blæ
er háls
æð er
skorin
bið
löng bið
eftir blóði í þessu margritaða handriti sem veruleikur
þverskallast við að framfylgja. sárið náhvítt og bólgið. í speglinum
kóf. og ímynduð lína þvert um hug í húsinu tvílyfta orðalaust
þurrkuð út
loftnetum ofar
sem bátur svífi
á fágaðri báru milli rifja
í svans mynd af höndinni ungu
er hann treysti sér eigi að leiða
leiddur af vegi á leið heim án ledu
nær kvöldi og hvað gat hann gert
samanhertur í þessu hylki
með beitu eina til yls
og heitingar
í speglinum matta
mynd andlits
falls í spor
öskju
29
með rafbláan hnífsins odd við kverk. ranghvolfdum augum.
undrast ógnarkraft um blaðsins skaft. sem sjálfum sér fagnar
og kveður sér hljóðs
finnur öflug slög hjartans. og blóðið dengjast
til fjörefnaríkra lima í samhæfðum dansi
eftir höfði annars fegurð að innan
blítt leikur oddur við húð. bælir skeggsins brodda. atlot sæl
sem opna gamla gröf og myrkrið boðar nýjan byr að brjóta
meginlönd á ný endurtekning hrein tabula rasa
höggvandi högg
vandi í heitingar og fögnuður kallar fram á svefnþungu
tjaldi vökunnar daga tíðinda þeirra sem tíðust eru og
teljast tæpast með
ljósastaura í sínum hversdags
dansi er bíóstjórinn skiptir
aflið líkast fossi
sem fellur fram
af stórri vör
með skelfandi drunum
fastur á hugans skjá sem bergsins hamri
með tíbráðum syllum
og hreiðri fyglisins
guðandi á skjáinn
aldregi meir
karon í hvarfi
handan tjaldsins
og í miðju kverkataki eggjandi hennar
nauts þráir hann að syngja óð
til dýrðar þessu reginafli
sem beljar út úr miðjum lífsins vegg
megnar raust hans enn
að stíga yfir volduga
rödd skjálf
andans hærra
V sveiflubil
30
Róska
nýbúar borga
kvikmyndræn saga
mögnuð og marghædd
í krosssaumi hennar innrömmuðum
kviknar ljósnæm framtíð
um ljóra lýsir úthaf breitt
sem lengstum varði og barði jafnt
steinar stundum grænir
ofar bæjarmoldum Róska
fínleg lína dregin um furðunnar strönd
framundan landið allt í millum
gætir langrar sögu
nætur heitur móðurfaðmur
Róska
í kjölfar stríðs skorti nýríka
hugarlund fyrir þröngan kost á heiði
með lokkandi soll lausan við list
lífsrými skorið við nögl
þau fylgdu straumi nýaldar
urð og grjót dag hvern
að höfuðstað
óslitnir barnsskór hans enn
á miðnesinu
annar vegur en þú gekkst
löngu síðar til sigurs Róska
á öðrum vættum ekki bein braut
hraun sem hægt er að týnast í
án frekari ummerkja
eins og bær hennar öld síðar
og ætt hennar horfin við stapa
helg vé girt af
festingin sem sátt
við sundraða tilveru
öld nýrra færa í garð
31
Róska hún var
syrgjandi glöð er hún minntist
árroða nýrrar aldar
á tjaldinu slitróttar myndir
hann bar til hennar
á opnum lófa um morgun
hún hugði að færi hann hjá
yrði furðuströnd hennar krúsey
um miðjan dag var roðabjart
og höndin hans á lofti
stillandi leitandi
hennar hófst upp í vindsins þrá
óraði ekki fyrir því sem skeði
sem þau væru veik á geði
er hann sveiflaði henni með
þeirri lausu í garðsins beð
fanst jeg finna til
fögnuður léttir sveiflubil
Róska á tjaldinu
í stein þrykktur her manns
hver skal að friðarósi stemma
á mörkum borgar og trúar
32
Róska
krummaskuðið bar hvorki frystihús né banka
og kannski hefði átt að verða bókfell
úr skónum sem báru hana um leirstokknar götur
sem vitrænt rauðhöfuð mældi líka
elskan hennar annar
Róska
og höfuðstaðurinn ber þau
ekki beint á höndum sér
vorboðinn ljúfi í fingrum hans
blik hans suðrænt ber
hana af þessum leiðum
þarsem sóleyjar vaxa við brún
og ingolf ber ekki enn
við himin úr glugga
rauðaráin ystu mörk sem á verndarsvæði
hins sjöunda dags og aðventan ber þau
inn í lönd hins nýja tíma
hendur á festingu senn kemur húsið
á sandfyllu gegn kalkofni horfinnar tíðar
kirkjuklukkunni
er hver ný stund Róska
ný stund
33
grasblöðin bylgjast í þeynum
á brauðfótum læðist morgunn um mela
bök þeirra systra bogin
og beygluð hjörtu fergjuð
eftir landburð af pokum frá hegra
hóllinn og holtið
um regnvota glugga
læknir og safn handan hóls
hverfisgatan annars í hvarfi
vegurinn Róska
inn að laugum um helgi
satt var hvert hennar fótmál
frá jarðsprengjusvæðinu heima
ungar með höndinni lausu
og úrræði að ofan Róska
þoka úr vegi hvert gat hún beðið
sérhver von siglutré bundin
og sírenur líða að eyra
hvað er að heyra uppi á ásnum
alþýðukonan þín Róska
án færis að iðka listir
kroppin af börnunum tíu
marsérar þvert um heitan dal
hönd þar engin að breyta
myrkri í ljós í fast land
óvissa dauðans
heima í höfn bíður
hegri hjá krummaskuði
hífandi glætu og yl
tóm tóm tóm
sem falli regn í mold
og smjúgi fleira í raka jörð
af ávöxtum þekkja þær fáa
þráði hún það sama
og þú Róska burt
frá þessum listrænda bæ
í feneyska þúsöld
hljóp hún í göfgaðri mynd
hærra til þín
trú og von Róska
falda um augu
máttugar meyjar
við mannssoninn mæla
hinn sjöunda dag
34
úr óreiðunni Róska
renna þúsund fljót
sem kínverskar myndir
snældan snýst í heila öld
glugginn í höfðaborginni
baðaður gulum andvarans blæ
þakinn marglitum blómum
brúðurin heila löngu komin
úr skinnskónum
flutt úr húsi hjá hegra
líður fyrir að dunda
við stilka blöð rætur
snældan stingur í börkinn aðra
hnátan litla elli vafin
nú andi í kút
dreginn um slöngu
ég skil ekki Róska
fallinn í elfu mynda á göngu hægt um götur
við hlið mér brúðurin gamla farin að megni
í þverá flýtur önnur
verandi í ljósum slopp í rúmi
sitjandi keikur með staf
bankandi í gólf
gangandi langa ævi
innri máttur sækir
blástur í greinar í önd
marglit mannakorn
á veggnum karlmannstign
dregin högum dráttum
um ljósop
Róska mér munar í brjóst
móta myndir heim
VI skrásett vörumerki
35
Róska nú dýrka allir undir
djúpin og yfirborðið afgirtir í ramma
vitundarinnar hræsnast í gegnum
sjálfa sig brúarsmíðin tyggjókúla
sem þú manst að kom frá ðe júnætid
steits og ástandið og allt það
en Róska vorum við ekki
líka að safna handa þeim
að kaupa byssur að berjast með
var ekki eina ráðið gegn sigur
vegurum sögunnar að skjóta þá
af því að aflið býr í byssukjöftunum
en Róska við sendum þeim
ekki lengur brennandi vítisloga
nápalmsins í jólagjöf
heldur fimmtíu milljón
harry potter á kínversku
og windows millenium á spott
prís því það á að gefa börnum gott
en Róska við skulum ekki hrapa
að neinu þegar múrinn féll
var engin leið lengur að brynja sig
fyrir óheftu flæði kapítalismans
um líkamann og gjörvalla heimsbyggðina
til að uppfylla jörðina
og víxla öllu í syndaflóðinu
verða útvaldir klónaðir
en af öryggisástæðum
verða þeir allir geltir og kannski
geltir á endanum ef allt fer vel
á jarðarberjaökrum um eilífð
Róska Róska Róska ég veit ekki
hvort eða hvernig mér tekst ekki
að smíða til þín brú en hún
verður ekki á handarbakinu
hans gregors samsa
36
og Róska ég veit ekki hvað
þú gerir þarna niðri
en steinarnir sem þú hróflaðir saman
utan um fallið járnspýtubákn kerfisins
eru ekki lengur pólitísk athöfn
sem brýtur upp helgi
samræmi þegnleikans heldur
mynd í líkingu listaverks
sem við horfum á með kaffibolla
í hönd umvefjandi allar stefnur
og alla strauma lagakróka
síleska forsetamorðingjans
og spurningarmerkin við óttaleysi
svalaforsetans sem klámrásin sýndi
á dögunum
halda hinstu ræðu
andspænis mannfjöldanum með einurð
í rómnum úr digrum barka sínum
og útilegumanninn sér að baki
bróðurlaus þar landsfaðirinn
gjörningurinn listaverk
sem enginn ripíttakki fær endurskapað
en við getum notið með popp og kók
fjöldaframleiddu filmunnar
á gulum bakgrunni
limgerðar stríðandi konur
37
en Róska
þú fokilla stelpa frá róm
þú stendur með pálmann í hægri
og afstöðu eðla í vinstri
og mólótoffkokkteillinn
púður alkóhól bensín
í skapahárréttum hlutföllum
í boga yfir laufási ef það er lýgi
að listin sé fyrir listina
eins og maðurinn sagði
forðum oss illu frá Róska
listin hún er fyrir fólkið
bæði þúsundin fimmtíu
og átta og milljónirnar þrjár
sem sprungu og brunnu og féllu við skot
í kappleiknum stóra sem mótaði samtímann
stöðnun og óreiðulögmálinu þriðja
ólgandi undir sléttu loki hins
misfellulausa Róska
afturhald kúgun morð
og forsetinn genginn aftur
að bjóða sundurtættu endurbættu
nammilandinu bætur
og styrk og aðstoð ef kapítalið
mætti flæða áreynslulaust í opinni
samkeppni hinna ríku og stríðið
sem tapaðist á vígvellinum
vinnst með mamelons sautés
í kauphöllinni
38
og Róska stimpluðu þeir þig ekki
ómannlega kaldlynda frenju
þegar þú fylgdir manrico
og skildir drenginn litla eftir
á ólandinu sem ól okkur Róska
og fórnaði ég ekki öllu
fyrir borgaralega gildið heilaga fjölskylduna
og glataði ég ekki öllu í upplausn hennar
vinafár stimplaður kvenlegur karlaumingi
fjandmaður móðurinnar hins lögrétta dýrlings
Róska því varstu svona
kúl að stinga af og því varstu svona
töff að fylgja bara eigin sannfæringu
og Róska Róska hvernig gastu verið svona
ég meina svona svona ómóðurleg
með svona fullvissu um mikilvægi
einstaklingsins og svona
fjöldans og fátæklinga heimsins
því gastu ekki bara sagt svona
sona sona og kysst á báttið
eða plástrað það
í stað þess að storka okkur
sýna okkur gulum
hvernig við vorum að storkna
í vestfirskri hamsatólg
þegnskaparins
39
og Róska ef litlu rómverjarnir þínir
væru að drepast þessa dagana
til dæmis í tókíó
gæti opinberun jóhannesar sýnt þér
að leifar þeirra
birtast þegar stutt er á hnapp
upp til þín
streymir reykelsisangan
og myrran skammt undan þessu íkoníska altari
á meðalstórum bláblossandi sjónvarpsskjá
ógrískt ker þokast nær þér á færibandinu
þú krjúpandi í japanskri helgistellingu
og ekkert vantar
nema kapalmanninn frá hírólandsímanum
að klippa skinhelgi af andlitum
tilbeiðslan aftrar þér frá að skynja
saurgun reykingarinnar
á síbílum séstvallagötunnar
hvernig gasgríman tefur mann
á göngu hans
milli bygginga
sem festingin
hangir á
lík fall
hlíf
40
það var fortíðarhljótt
Róska er forsetahetjan
var skotin í bílnum
endurtekið hægt svo hægt tæpum
fimm árum síðar er blökkukóngurinn
féll með fisklausan munn
og veröldin alveg í burðarliðnum
að færa heim frelsisvarning
einstaklinga af öllum stigum
virðingin vaxin af dagsins ekru
nýrrar kynslóðar og Róska
eldri kynslóðin féll fyrir
höndinni sem brá brandi
hins nýja heims og merkti hann
frelsi jafnrétti bræðralagi
sem forðum í naflanum
er danni rauði spýtti í lófa
og enginn óskaði nálægðar barna
í kjarnaheimi okkar og hinna
sem aldrei mundi skorta
hversu dimmt él sem gerði
undir hvelfingunni
41
misfellurnar
blöstu svo víða við Róska
er brjóst þín voru manrico
vörn gegn tóminu
kannski er hugur þinn
sá sami og forsetans frakka
stundina er valdið
skaust úr byssukjaftinum
gamli anarkisti slátrarinn
engist sem ormur
í hjólastól undan réttvísi
kapítalisma aldarlokanna
vakna snækrýnd fjöll
með hljóðum vindi
þýðum hreyfingum
líktog vængur kondórsins einn
forseti aleinn þúsund höfða þurs
sem rís einmana í mannhafinu
horfandi á blóð springa út
um eitt sundrað gagnauga
hljótt sem örófssaga ein
í munnmælum Róska
tóm brjóst sem misfalla
42
Róska er ekki
búið að slétta yfir allar misfellur
og jafna út öllum mótsögnum
með vopnum ykkar róttæku stefnu
sem vildi halda sér inni í umræðunni
með andstæðum sem útiloka
ekki hvor aðra heldur falla saman
og ég er hræddur um að allt
umvefjandi knýtt höndin um
hnífinn muni hið fornkveðna
að leiðin að hjartanu er styst
gegnum rifin ber
og Róska
ég er hræddur
um að kjölfestan núna
í syndaflóði blómatímans
sé femínismi sem gerði
konur stingandi kaldar
kynlausa mjúka karla
og kynlíf vísindaskáldskap
um hugaða veröld og nýja og öllum stendur
á sama og drottnarar eru karlar sem stendur
með brjóst fullt af sorg
og stífluðum mjólkurkyrtlum
því ekki stendur eðlið
óhaggað öðru fremur
í byggingunni
43
og Róska
maðurinn sem þið birna
tókuð í gegn á ykkar frábærlega
kóríógrafíska hátt er nú
maður aldarinnar Róska
með álíka samstilltu átaki
margmiðla reyndi hann víst
að breyta heiminum
í putalandinu sem ó, ó, ól okkur
og orti ekkert eftir auschwitz
dansaði með sólkynjuðum syni grúsíu
skáldi jarðar fólksins draumi
sem hvatti þjóð sína sporum
og hreinsaði hana
í frábærum sýndarveruleik
þarsem stundardraumar rætast
þegar þið samstilltuð ykkur
bar aldarinnar maður svip tíðarandans
sem þið vilduð slagta
eins og marghöfða skrímsli
sem skröltir í við minnstu hreyfingu
og hvatirnar búa í sjálfstæðri skel
en hugsanirnar löngu
komnar í aðra stokka
og misfellurnar jafnast
undir storknuðu hrauni
og hver hafði fleiri svör um ævina
þegar þursinn yfirtók moðsuðu aldarinnar
hafði hann beðist velvirðingar
á öllum umbrotum æsku sinnar
tæpri öld eftir að hvatirnar
stirndu himin hinna
sem við vildum öll feiga
og bálreið stelpa frá móróasvæði
setti listalífið í leðjuborg
úr skorðum
í ómöðkuðum brjóstum
báluðu myndhvarfavessar
uppistandsdaginn í bíóinu stóra
er eldsgin drekans í vestri
spúði heilögum keppnisanda sínum
yfir félaga hósímann og land þeirra
sem var tengt nammi og kóngum
hans kvað norninni óð
um að beinin væru borin von
fyrir listina
að verja land
44
og Róska
börn annars heims
læra að hata
náunga sinn
því forfeður sigruðu hina í stríði
og öldum síðar er friður óhugsandi
líktog gerðist hjá ungu fórnarlömbum
terroristanna í fjallinu Róska
því að sigurinn kennir hinum hefnd
og valdið fellur um sigurinn þvert
og þakið í holundinni eftir brottnám
kvenleikans er þunn himna
yfir sárinu tætta sem ber
þaninn streng um brjóstholið
það er fallið saman og kynjavera mín
komin á flot í misgengi hlutverka
gynecomastia og fitusog
og formalín umvefur kyntáknið
móleitt úr gjósku heimt glóaldin
ljósmyndað í bak og fyrir á nikon
f 33 fyrir myndasögu handa barna
börnum framtíðar á knýttum
möbíusþræði lífsins en Róska
þú ert ekki skrásett vörumerki
þegar listrýnirinn daufum eyrum
hreykir sér af því að hafa boðið þér fyrstur á ball
Róska í rauða kjólnum sem móðir þín saumaði
utan um fagurskapaðan venusarleika
og sagði það fölsun fræðinganna
að þér hefði verið hafnað í den
en er ekki lífið helber texti
á þessum snúna renningi
opnum sérhverju sjónarhorni
að berjast til hetjulegs sigurs
VII flassbakk
45
fikra mig eftir perluböndum
orðanna að þessu eina sem
skiptir máli milli mín
og þín leggst ekki beinlínis
á bæn en ég vitja þín æska
mín brumar í líkama
sem kemur sífellt á óvart
hrópar á loft og út í loftið
á kraft sem hann magnar
upp kallar á mynd þína
fellda á þiljur minnar vöku
sem endurvarpast á tjaldi svefnsins
negld á börkinn með krossnál
af tjaldinu þögn og raf
grænir eru straumar þínir
um kirnutetrið
og þetta eina eina
ljósvaki milli þín og mín
skjálfandans strengur
46
úr blóðgrárri þoku ljósta þær naglbitrar
langhendur þéttast tannhvassar glottandi
steindar ásýndir
ata mig sakkenndum grámyglum
endurtakandi sýnir á tjaldi
ofvirkur ripíttakki
flassbakk
úr glataðri framtíð
fallandi nær tækri hönd
sem liðast um loft
sem hnoðri þokast
ég nær
sverðið er styttra en ég var hér í gær
og allsendis óviss nú við dagmál
andliti hvers
er snarað
úr hrávotum steini
47
glerbrotin krisskrossa brjóst mitt
skauta út um axlir niður arma
skera inn í bert hold og rosinn
blasir við svo sæll mót sólu
eins og sjálfur skagafjörður
í ljóði þjóðskáldsins
enn er þoku hulið
hvernig ég fæ brotið ísinn
rist upp þetta maríugler
sem skyggir ásýnd þína
teygt mig gegnum tómið
að grípa um þig um þig
og lykja varir kringt og ókringt
ljúft að vörum þínum
að bergja þar af sögum
grunlaus um eintölubundið
ósjálfstæði meðan ég fjarlægist
sjálfan mig meir og meir og líka
þennan skjá sem sinnir ekki kalli
eða hugrenningum tengslin
öll í ljósvakanum hvar ertu
eia eia eia þú ert
vonandi ekki sombí heldur
guðsmynd sem ég þarfnast
til að fóta mig í þessari óreiðu
sem þeir kalla líf mitt
í hrærigraut kennda hvata
vilja verð ég aftur manneskja
og maður undir augliti þínu
um alt alt alt
girndin orðin verktaki í hryggjar
stykki mínu aðvera frávera
þrávera mín að baknaga mig og
ganga í skrokk á sjálfum mér
48
í heiði sól og ekki tími
að skoða foldar skart
er framhjá þaut
fann þig upplyfta
augliti yfir mig
í fullu trausti á hönd á stýri
grænt og blátt framundan
brúnar yrjur sem í móðu
á hröðu skriði
um landsins leg
engin ferja á ánni bara sandskeið
og iðuköst kaffæra undur tæknialdar
fyrir virkjun í sandinum
sekkur á breiðu tjaldi
björgun um brotið skæni
allir í strauminn harða
berjamór færist undan
friðsæld áfallsins
enn ekki svifin yfir
allt svo ótryggt er björg í bjarginu
myrkur hnígur á
með glyrnum og grámyglum
og kötturinn
í rue d’albert góðu fjarri
er búrfellingar ferja
yfir niðafljót
þorði ekki að horfa um öxl
ef hnátan litla festist
sem glottið forðum
utan vega og sögu
ljósfælin filma
myndandi skugga
undir eirbæsuðum krossinum
á leiði bróður míns
húka hundruðum saman
hægfleygar dúfur í regnboga
litum veita mér líf
í lagskipt brjóst krjúpandi
hummandi hótel kaliforníu
með hávöðum eins og árið áður
en hann féll óvænt í valinn
hljóðar líða hrímgaðar dúfur
hátt upp yfir mig undirleitan
á borð við marglitar laufferjur
líðandi um grænt hauströkkrið
opið hrópar hol mitt
holt á loft gefið mér loft
ört drýpur eitur og ört
engist festulaust þang
skóhljóð tímans skýtur
engum skelk í brjóst lengur
hvað þá krossinn brestur
klístrug eðja vellur fram
af leðjunni lyftist upp
lífsandi dýfandi hendi
í kalt kvöldloftið um mig allan
klúryrtar hreyfingar
dúfurnar dulbúast varasömum
dáyndisbrjóstum skreyttum
leirbrúnum logagylltum
leiksoppum munnsogsins
tungutamar tillífgandi
mundandi kutana stuttu
bíðandi ödipísks blindfæris
baðandi fínyddum krossum
ristandi reðurleg tákn
rjóðandi blóðletri húð
sigrandi sjálf og annan
í svipsýn lyftist langur fjörður
lagður ís allt á enda veraldar
skima skart um hugarmynd
á skjánum innri hjúpar móða
landsins far og ásýnd fjallsins
friður úti og dúfur spretta upp
brjóstamyndir birtast ekki
berir myrkurhamir loftið fylla
varasamir má ég ekki hugsa
einhvern veginn utanveltu
íslands þúsund ár andvarp eitt þessa glitrandi stund er ljósin í bænum
tindra sem gjörð um loforð syngja dýrð því sem dreif okkur áfram áfram
sem lest þessa nótt er ornaði sér við dag sem hófst með gjörvallri mann-
kind hærra og hærra sungum við er tíbrá borgarinnar breyttist í ljósarán og
brautin svo bein svo bein hver er sjálfum sér næstur í þessari breyttu bifreið
kominni af fjöllum undir höfugan morgun með flöktandi ljósglömpum
filman á enda snöggt